Tol-e Ajori and Takht-e Jamshid: a sequence of imperial projects in the Persepolis area.

Ĉi tiu verko prezentas larĝaspirajn pripensadojn elvekitajn sekve de la malkovraĵo kaj la prifosado de la Pordego Tol-e Ajori situanta je 3.5 km de la Persepola Teraso (Fars). La kunaktivado de la Irano-Itala Misio en Fars en la ebenaĵo Parsa (Persepolo) ekde la komenco alportis decidan kontribuon al la identigo de la urbo Parsa kies ĉeesto malproksime de la Teraso estis intueciebla per Elamaj kaj Grekaj fontoj. La rezultoj de la iranaj kaj iranaj-francaj geofizikaj prospektoradoj produktis konfirmon pri la ekzisto de loĝestabliĝo kakterizata per specifaj trajtoj de “disvastigita” urboplanismo. Persepolo do konfirmigas kiel loĝloko karakterizita per aliaj distriktoj krom la reala kvartalo de la Teraso. Sed estas la Pordego Tol-e Ajori, elfosita inter 2011 kaj 2018, kiu plilarĝigis la spactempan vivhorizonton de la centro de Parsa. Ĉi tiu kopio de la Iŝtar-Pordego de Babilono, karakterizita per la sama ornamado de mirindaj estaĵoj kunmetitaj el glazuritaj argilaj brikoj, konsistigas ateston de la fundamento de arkitektura komplekso je imperia naturo, “paradizo” simila al tiu de Pasargadae, en la areo de Parsa en la periodo inter 539 kaj 518 a.K., aŭ antaŭ la konstruado de la Teraso fare de Dario la 1-a.

L’articolo presenta una serie di riflessioni di ampio respiro suscitate dalla scoperta e scavo della Porta di Tol-e Ajori 3,5 km a ovest della Terrazza di Persepolis (Fars). L’attività della Missione Congiunta Irano-Italiana nel Fars nella piana di Parsa (Persepolis) ha inizialmente portato un contributo decisivo alla individuazione della città di Parsa, la cui presenza non lontano dalla Terrazza era intuibile dalle fonti elamiche e greche. I risultati delle prospezioni geofisiche iraniane e irano-francesi hanno prodotto una conferma dell’esistenza di un insediamento abitato, caratterizzato dai tratti peculiari di un’urbanistica “diffusa”. Persepolis, quindi, si conferma un insediamento caratterizzato da altri quartieri oltre a quello reale della Terrazza. Ma è la Porta di Tol-e Ajori, scavata tra il 2011 e il 2018, ad aver allargato nello spazio e nel tempo l’orizzonte di vita del centro di Parsa. Questa copia della Porta di Ishtar di Babilonia, caratterizzata dalla medesima decorazione di creature fantastiche composte da mattoni invetriati di impasto argilloso, costituisce una attestazione della fondazione di un complesso architettonico di natura imperiale, un “paradiso” analogo a quello di Pasargadae, nell’area di Parsa nel periodo compreso tra il 539 e il 518 a.C., ovvero prima della costruzione della Terrazza da parte di Dario I.